Программу ведет Арслан Саидов. Принимает участие корреспондент Радио Савобода в Душанбе Малика Рахманова.

Арслан Саидов: По данным министерства труда и социальной защиты населения Таджикистана, ежегодно из республики на заработки в Россию выезжает от 500 до 800 тысяч человек. По неофициальным данным эта цифра превышает миллион. Эксперты считают, что права таджикских граждан в России часто нарушаются. За первый квартал этого года только в Московской области задержано 48 таджиков – официально за сбыт наркотиков. По оценкам правозащитников, 90 процентов задержанных обвиняются незаконно.

Малика Рахманова : Третий год тридцатичетырехлетний таксист, гражданин Таджикистана Наимджон Якубов дожидается решения суда в следственном изоляторе Подольска. По его словам, три года назад его с земляком необоснованно задержали, сфальсифицировав обвинение в незаконном сбыте 10 граммов героина. Два раза Якубова приглашали на судебный процесс, где обвинение потребовало сначала 14 лет, а затем 11 лет лишения свободы. Однако, как рассказал Якубов в интервью Радио Свобода, за неимением доказательств, приговор так и не был вынесен.

Наимджон Якубов : Наши народы здесь в России находятся на рабском положении. Федеральная миграционная служба и законы Российской Федерации вообще не дают возможности людям здесь работать. Здесь давление со стороны правоохранительных органов, вообще, на законных основаниях. Почему государство республики Таджикистан, его представители не могут хотя бы какую-то ноту протеста, или хотя бы какое-то ходатайство подать, или какое-то прошение в Российскую Федерацию, чтобы сделали эти свои законы в соответствии с цивилизованными, международными нормами. Наш народ здесь, вообще, живет в подвалах, нищете. Даже в самых престижных стройках кушает хлеб с чаем.

Малика Рахманова : Волна трудовых мигрантов из Таджикистана хлынула в Россию после распада СССР. Таджики приехали в российские города – торговать на базарах, работать на стройках, водителями такси, подметать городские улицы. Чтобы накормить семью, иногда живут в съемных квартирах десятками. Говорит руководитель московской правозащитной организации «Гражданское содействие» Светлана Ганнушкина.

Светлана Ганнушкина : Таджики, которые у нас цветы сажают на улицах Москвы, на самом деле, должны были бы вызывать благодарность, потому что москвичи этим трудом заниматься не хотят. Нужна соответствующая информация для москвичей, и не настраивать их отрицательным образом, как это делает наше телевидение. А у нас в основном наши граждане, к сожалению, черпают информацию из телевизионных передач, где каждый раз называется национальность.

Малика Рахманова : По данным МВД Таджикистана, с начала этого года в республику из Российской Федерации доставлено 125 цинковых гробов с телами таджикистанцев. 25 из них – убиты. Жизнь таджиков усложняется еще и жестким контролем милиции. Случай Наима Якубова по незаконному обвинению в сбыте наркотиков – не первый в практике неправительственной организации «Таджикская диаспора» в Москве. Говорит руководитель этой организации Каромат Шарипов.

Каромат Шарипов : За первый квартал 2007 года у нас только по Москве, Московской области по данной статье обвинены 48 граждан Таджикистана в возрасте от 17 – 21 года. По нашему внутреннему расследованию, порядка 90 процентов никакой причастности к совершению преступления не имеют. Россия устала от такого потока граждан Таджикистана. Они хотят пугнуть в том деле, что они, может, этим способом захотят покинуть территорию Россию. На самом деле, сегодня и в высших эшелонах власти России, и в высшем партийном руководстве, в палатах России речь идет, что слишком много, и они остаются здесь. Если китайцы приезжают и уезжают, то граждане Таджикистана остаются.

Малика Рахманова : В беседе с Радио Свобода, Якубов рассказал, что он неоднократно пытался связаться с таджикским посольством в Москве, направил обращение в Европейский суд по правам человека. Ответов не было. Посольство отреагировало только после вмешательства журналистов. В таджикском посольстве в Москве сообщили, что могут всего лишь помочь написать письма в соответствующие органы, проконсультировать родственников заключенного. Таким вот образом помогли и Якубову. Говорит сестра Наимджона Саодат.

Наимджона Саодат : В посольстве я недавно была и написала письмо на имя посла посольства Таджикистана. Еще письмо написала в Верховный суд Российской Федерации и в прокуратуру Российской Федерации. И вот в посольство Таджикистана отправила эти мои письма от своего имени. Они тоже говорят, что мы ничего не можем обещать, ничего конкретного.

Малика Рахманова : Ситуация в России с соблюдением прав человека неконтролируема, говорит лидер таджикской диаспоры Шарипов. Заболеет таджик – не имеет права лечиться. Убьют – это скинхеды. Часто таджиков задерживают милиционеры и, забрав все деньги, освобождают.

Каромат Шарипов : Ситуация абсолютно неконтролируема сегодня в России, касающаяся вопросов ущемления прав граждан. Права таджиков с момента даже 1992 года нет ни одного дела, со стороны государства, которые могли доказать и объяснить своему народу: вот мы пришли от начала до конца, и защищали свои прав. Пока Таджикистан занимает последнее место по вопросам защиты своих граждан.

Read more: http://www.svobodanews.ru/content/transcript/404022.html#ixzz0vA1Ru7Ft

Under Creative Commons License: Attribution

Filed under: Uncategorized — 115k @ 6:23 дп

Зиёда аз панҷ сол аст, ки дар шабакаи ТНТ-и Русия барномае бо номи «Наша Раша» фаъолият дорад ва дар он муҳоҷирони тоҷик таҳқир карда мешаванд. Тайи ҳамин панҷ сол дастандаркорони тоҷик натавонистанд ҷилави барандагони ин барномаро кашанд. Борҳо мақомоти Тоҷикистон кӯшиш карда буд, то барнома пурра аз шабака бардошта шавад. Вале кӯшишҳояшон бенатиҷа монд. Чи қадар дар рӯзномаҳои даврӣ дар ин бора навиштанду менависанд, аммо нафъе намеорад. Барнома ҳамон тавре ки пахш мешуд, ҳар ҳафта пахш мегардад. Боз ҳамон Равшан ва Ҷамшуди «тоҷик» «желмелди» гӯён, хонаи Ксения Собчакро таъмир мекунанду тамошобинон завқ бурда, ба ҳоли онҳо хуб механданд.

Ниҳоят, муҳоҷирони тоҷик ба як қарори қатъӣ омаданд, то таҳқиркунандагони худро ҷазо диҳанд. Косаи сабри раиси ҷунбиши «Муҳоҷирони меҳнатии тоҷик дар Русия» Каромат Шарипов лабрез шуда, тасмим гирифтааст барномаи «Наша Раша»-и шабакаи ТНТ-и Русия ва масъулони ин шабакаро ба суд диҳад. Дар номаи саркушоди ин созмон ба унвони Додситони кулли Русия ва Хадамоти федералии ин кишвар чунин омадааст, ки шабакаи ТНТ тайи панҷ соли охир алайҳи муҳоҷирони меҳнатии тоҷик барномаҳои таҳқиромез таҳия ва пахш карда, симои миллати тоҷикро дар Русия доғдор намудааст.

Каромат Шарипов дар як сӯҳбат гуфтааст, ки дар ин барномаи пур аз таҳқири шабакаи ТНТ муҳоҷирони меҳнатии тоҷик дар Русия дучори масхара ва мазоҳ мешаванд. Ва аз барномасозони «Наша Раша» даъват кардааст, ки барои паст задани шаъну шарафи мардуми тоҷик расман узр пурсаду аз пахши чунин барномаҳо даст кашад. Ҳатто ӯ изҳор доштааст, ки дар сурати бенатиҷа гузоштани даъво тайёр аст ин қазияро то ба додгоҳҳои Аврупо барад.

Вай гуфтааст: «Баста шудани чунин барномаҳо, ки кори аслияшон тасвири бардурӯғ ва таҳқири ошкорои миллати тоҷик дар Русия аст, бояд чанд соли пеш сурат мегирифт. Тайи панҷ соле, ки ин барнома амал мекунад, борҳо чунин талош аз сӯи Сафорати Тоҷикистон дар Русия ва Вазорати корҳои хориҷии Тоҷикистон анҷом дода шуд. Ман инро вазифаи асосии худ мешуморам, ки на танҳо барномаи «Наша Раша», балки худи шабакаи ТНТ баста шавад. Онҳо моро таҳқиру мазоҳу масхара карданд. Ва мақомоти интизомии Русия бояд ҷилави онҳоро бигирад. Бигзор масъулони шабакаи ТНТ ва дастандаркорону бозигарони ин барнома расман аз мардуми тоҷик узр пурсанд ва навору дискҳои худро аз фурӯш барчинанд. Вакте ман ин масъаларо бо дигар коргардонҳо ва бо дигар актёрҳо дар миён гузоштам, ки чаро маҳз тоҷикон дучори чунин беҳурматӣ ва беэҳтиромии ин барнома шудаанд, онҳо посух доданд, ки тоҷик пуштибон надорад».

Тасмими Каромат Шарипов як иқдоми нав набошад ҳам, амри зарурист ва шояд пас аз ба суд муроҷиат кардан ягон вокунише нишон диҳад.

То кадом андоза саривақтӣ будани тасмими муҳоҷиронро раиси ҲКТ Шодӣ Шабдолов вобаста ба вақт медонад. «Муҳоҷирони мо аз ҳуқуқи худ, ба монанди деклоратсия дар бораи ҳуқуқи инсон бояд дуруст истифода баранд ва худро муҳофизат кунанд. Дар тамоми давлатҳои Русия ин ҳуқуқҳои башарро, ки аз тарафи Созмони Милалли Муттаҳид эътироф шудааст, ба эътибор гирифтаанд. Доир ба ҳуқуқи инсон, аз ҷумла муҳоҷирони тоҷик, ки дар давлати Русия ҳастанд, бояд ҳуқуқи худро ҳимоя кунанд. Албатта инро суд муайян мекунад. Даъво дуруст аст. Ҳар нафаре, ки аз ҳуқуқҳои ҳамон давлат огоҳ бошад, худро дар суд ҳимоя карда метавонад. Ва даъвои ҳар як шаҳрванди тоҷике, ки дар Русия муҳоҷир аст, аз маҳорати ҳуқуқдонии ӯ вобаста аст. Албатта дар ин ҷо махсусан телевизионҳое, ки ин барномаро намоиш медиҳанд, аксарашон хусусӣ ҳастанд. Пеши роҳи онҳоро на ба воситаи давлат, балки ба воситаи мақомоти судӣ гирифтан мумкин аст. Ё ин ки, бо роҳи ташкил кардани афкори омма тариқи ВАО».

Ҳарчанд аксари коршиносон бар онанд, ки масъалаи пешгирии таҳқири тоҷикон тариқи барномаи «Наша Раша» ҳатто дар сатҳи мақомоти давлатии тарафайн ҳам ҳал ношуданист, вале Адуғаффори Абдуҷаббор, роҳбари дастгоҳи Вазорати фарҳанг бар ин назар аст, ки ҳар нафаре, ки нияти даъво кардан дорад, бояд қонунҳои амалкунандаи қаламрави Русияро хуб дарк карда тавонад. Вай гуфт: «Онҳое, ки нияти даъво кардан доранд, бояд қонунҳоеро, ки дар қаламрави Федератсияи Русия амал мекунанд, ба инобат гиранд. Ва исбот карда тавонанд, ки ин барнома воқеан ҳам мардуми тоҷикро таҳқир кардааст. Албатта барои ин ҳимоятгари қавӣ ва маблағ лозим меояд. Агар заминаҳои иҷтимоии ин масъаларо хуб ҳаллу фасл карда, баъд даъвои асоснок пешниҳод намоянд, шояд комёб шаванд.

Дар ҷомеаи демократӣ, ки зиндагӣ мекунанд, ҳам дар Русия, ҳам дар қаламрави Тоҷикистон, баъзан фаҳмидаву нафаҳмида ҳарчи хоҳанд навиштан мегиранд, озод ҳастанд. Масалан, рӯзномаҳои мо ҳам чи қадар дар бораи ҳамон барнома ва қаҳрамонҳояш навишта буданд, касе кордор нест».

Вале касе дақиқ гуфта наметавонад, ки бо ин тасмим комёб мешаванд ё не, ё ин ки ҳаллу фаслаш бетағийр мемонад. Аммо баъзе рӯзноманигорон бар ин назаранд, ки бояд ин корро барвақт анҷом медоданд. Рӯзноманигор Султони Ҳамад мегӯяд: «Хабар дар бораи он, ки яке аз ҷамъиятҳои муҳоҷирини тоҷик дар Русия тасмим гирифтааст, ки телевизиони ТНТ-и ин кишварро барои дар барномаи «Наша Раша» ба таҳқири миллати тоҷик роҳ доданаш ба пайгарди қонун бикашад, хабари хушҳолкунанда аст. Барои он хушҳолкунанда аст, ки билохира яке аз роҳбарони ҷамъиятҳои сершумори муҳоҷирин дар Русия аз хоби гарон хеставу худ ба дифои ҳаққу ҳуқуқҳои хеш камар бастаанд. Ҳарчанд роҳбарияти ҳукумати Тоҷикистон, васоити ахбори оммаи кишварамон дар ин масъала ҳеҷ гоҳе хомӯш набуданд, кӯшишҳое низ ба харҷ доданд, вале ин наметавонист ва наметавонад мушкилоти мушобеҳро ба он тарзе ки мо мехоҳем, ҳал кунад. Яъне, садди роҳи нашри чунин барномаҳои телевизионӣ дар кишвари бегона шаванд. Чунин кор аз тариқи қонун тавассути мақомоти ҳифзи ҳуқуқи Русия сурат гирифтанаш мумкин аст. Ҳаққи ба мақомоти ҳифзи ҳуқуқ муроҷиат кардан ва аз тариқи қонун масъала ҳал карданро худи муҳоҷирони тоҷике, ки дар Русия кор мекунанд, махсусан онҳое, ки табааи ин кишвар ҳастанд, доранд. Аз ин рӯ, онҳо чунин корро, ба фикри ман, бояд хеле барвақт мекарданд. Дар ин кор ба муҳоҷирон ё шаҳрвандони тоҷиктабори Русия бояд ҳуқуқшиносони варзидаи кишварамон кӯмак намоянд. То кадом андоза муҳоҷирони тоҷик дар ҳимояи ҳуқуқҳои худ муваффақ хоҳанд шуд, ин ба кордонӣ, азму суботи мубтакирони ин ташаббус ва адлу инсофи кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқи Русия низ сахт вобастагӣ дорад».

Фарангиси МУЗАФФАР, БМСТЖ