В Таджикистане создаются условия, при которых журналисты не верят власти, население не верит журналистам, а сама власть и президент лишаются возможности услышать свой народ.

На телефон горячей линии Общероссийского общественного движения «Таджикские трудовые мигранты» раздался телефонный звонок. Звонили из Таджикистана.

Темой для эмоционального разговора послужила публикация на сайте www.pressa.tj, а также в газете «Точикистон» за № 35 от 01.09.2011 года интервью Чрезвычайного и Полномочного посла Республики Таджикистан в Российской Федерации Достиева А.С., которое он дал журналисту Ш.Хамдамову.

А причиной гнева сторон является то, что статья под названием «Аз мардуми Точикистон диди, худитера надорем, боки хама шиносхои хуб ё хайри моанд» не соответствует первичному источнику информации, опубликованному на сайте Мухаммада Эгамзода Таджикского медиа холдинга TAJINFO300.RU (http://tajinfo300.ru/Interview_Posla_RT_v_RF.pdf)

Генеральный директор проправительственного Медиа -холдинга «Оила» ХАМДАМОВ Ш.Х. ввел режим ограничения на достоверную информацию, изъяв из текста Дипломата Достиева А.С. – работника ведомства Министерства иностранных дел, уполномоченного правительством Республики Таджикистан для сношений с иностранными государствами, обладающего дипломатическим иммунитетом — ту часть информации, которая касается Общероссийского общественного движения «Таджикские трудовые мигранты».

Движение «Таджикские трудовые мигранты» в лице председателя Каромата Шарипова обращает внимание официальных властей Республики Таджикистан на то, что глава Медиа -холдинга «Оила» господин Хамдамов Ш.Х. не только осуществляет тотальный контроль над информационными потоками, искажая достоверную информацию, но и пренебрегает законами Гражданского кодекса Республики Таджикистан.

Более полугода в Душанбе продолжается судебный процесс по иску независимой российской журналистки Лилии Бутько к господину Хамданову Ш.Х., в котором она обвиняет главу Медиа-холдинга в подлоге и клевете. И на протяжении всего судебного процесса ни Хамданов Ш.Х., ни бывший полномочный представитель МВД Республики Таджикистан в Бюро по координации борьбы с организованной преступностью и иными опасными видами преступлений на территории СНГ, генерал-майор милиции Джурахон Зоиров так и не явились в суд.

Действия Хамданова и его покровителей — это серьезный удар по демократии.

Глава проправительстаенного Медиа-холдинга Хамданов Ш.Г. создает условия, при которых журналисты не верят власти, население не верит журналистам, а сама власть и президент лишаются возможности услышать свой народ.

Председатель Общероссийского общественного движения

«Таджикские трудовые мигранты» Каромат  Шарипов.

TAJINFO300.RU (http://tajinfo300.ru/Interview_Posla_RT_v_RF.pdf)

«Аз мардуми Точикистон дида, худитаре надорем, боки хама шиносхои хуб ѐ хайри моанд»
Сухбати сардабири хафтаномаи «Точикистон» бо сафири
Чумхурии Точикистон дар Федератсияи Россия А.Достиев
Бори аввал аз Душанбе телефон кардам ва аз котиба хохиш намудам, ки бо сафир пайваст намояд.
-Он кас хузур надоранд!- гуфт котиба.
Хохиш намудам, ки телефони хамрохашро дихад. Албатта, сафирон шахсоне хастанд, на ба хама дастрас. Гумон доштам, ин хохишамро рад мекунад, вале он ботил баромад. Лахзае баъд бо Абдулмачид Салимович Достиев – Сафири Точикистон дар Русия сухбат доштам. Дар ин миѐн як сол сипари шуд. Мохи июли имсол, баъди анчоми Конгресси байналмиллалии матбуоти русзабон дар Украина ба Маскав омадам. Тасмим доштам, дар арафаи 20 – солагии Истиклолият бо сафир мусохибае ороям. Ба раками телефони хамрохи  борхо занг задам. Аммо гушакро касе боло накард. Боз ба котибаи сафир занг задам ва пурсидам, ки магар он кас дар Маскав хузур надоранд, ки ба телефони хамрох чавоб намедиханд.
-Шумо аз кучо занг мезанед? – пурсид .
-Аз Маскав.
-Фахмо. Мехохед пайваст кунам?
-Бале.
Аз сафир хохиш намудам, ки дар арафаи 20 – солагии Истиклолият ва сафари Президенти Русия ба Точикистон мусохибае ороям. / бо мушкилот рози шуд ва ващти сухбат мукаррар гашт.
Рузи таъйингашта ба сафорат хозир шудам. Кабл аз ворид шудан ба дафтари кори сафир, аз котиба пурсидам:
- Чаро аз кучо занг задани маро пурсидеду сипас «фахмо» гуфтед?
-Агар раками телефони Точикистон мебаромад, он кас хатман чавоб медоданд, – посух дод .
Ин чавоб сухбати соли 1983 дар Институти ховаршиносии Иттиходи Шурави бо зани солхурдае баргузоргардидаро, ки солхои зиѐд котибаи Бобочон Гафуров буд, ба хотирам овард. Он вакт барои навиштани сенарияи филми хуччати дар бораи академик Бобочон Гафуров мавод чамъ меовардам. Хини як сухбат он зан,ки солхои зиѐд котибаи Бобочон Цафуров буд, изхор намуд, ки кабинети он кас ду дари даромад дошт: аз яке хама ба тарики навбат медаромаданд, аз дигаре танхо точикон бенавбат.
-Абдумачид Салимович! Шумо дар хассостарин давра дар муносибатыои байни Точикистону Русия дар ин кишвар сафир таъйин шудед. Вале, имрузхо нисбати панч соли мукаддам муносибатхо, боз хам хассостаранд. Айни замон муносибатхои ин ду кишварро чи гуна арзѐби мекунед ва дар ин миѐн чи тахаввулоте ба миѐн омад?
-Барои бахо додан ба муносибатхои Точикистон ва Русия бояд аз дидгоии имруз ба дируз назар андохт. Хануз ниѐгони мо дар карни 19 ба ин кишвар бо тавачи менигаристанд. Ёддоштхои Ахмади Донишро пеши назар оред. / дурнамои сарзамини точиконро дар хамбастаги бо ин кишвар дида буд. Густариши муносибатхо на таныо вазифа, балки карзи хар кадоми мост. Паѐми Президентамонро дар чанд соли охир ба Маьлиси Оли мутолиа кунед. Он кас пайваста таъкид мекунанд, ки Русия шарики стратегии мо буд, хаст ва мемонад. Баыо додан ба муносибатыои ин ду кишвар аз ин баландтар буда наметавонад.
Албатта, як нуктаи дигар низ муыим аст – аз кадом дидгох ва бо кадом тарзи тафаккур ба он назар меандозем. Хастанд касоне, ки дар чахорчубаи андешаронии замони шурави ба муносиботи ин ду кишвар бахо медиханд. Чомеа дигар шуд, муносибатыо низ дар сатхи дигар карор доранд. Точикистон дигар гайримустащил, дастнигар, чангзада нест. Шубхахо хам сари таъмини истиклолият паси сар шуданд. Имруз давлати моро дар тамоми дунѐ мешиносанд, тамоми созмонхои байналмиллали эътироф мекунанд.
Дар тули се соли охир 9 маротиба сарварони ыарду давлат бо ыам вохурданд. Сарвазирон, раисони ыарду палатаыо низ мулощотыо доштанд. Дар сатыи комиссияи байниыукумат= се маротиба – ду маротиба дар Маскав ва як маротиба дар Душанбе масъалаыои мубрами муносибатыои ду давлатро муыокима ва ба роыбарони кишварыо таклифыо пешниыод гаштанд. Ин ыама гувоыи ыусни таваьь\ыи ин ду кишвар ба ыамдигар аст.
-Дар баъзе расонаыо хабарыо пахш мешаванд, ки ващтыои охир муносибатыои ин ду кишвар коста гаштаанд. Ин гуфтаыо ыащищат доранд?
-Ихтилофи назар сари ин ѐ он масъала маънии коста гаштани муносибатыоро надорад. Бархурдхо миѐни аъзои як оилаи муттафик ыам рух медиыанд. Аммо ин чунин маъно надорад, ки мафхуми оила аз байн меравад ѐ баъдан аъзои он сояи хамдигарро аз девор хоханд тарошид. Волидон хастанд, ки сарвари ва рахнамоиро бар душ доранд ва ба парешон гаштани оила рох намедиханд. Сарварони давлат низ нисбати кишварашон хамин накшро мебозанд. Таъкиди президентхо дар мавриди шарики стратеги будани Точикистон ва Русия худ гувохи ботил будани чунин андешахост.
-Мохи сентябр сафари Президенти Русия ба Точикистон сурат мегирад. Ин сафар ва мулокоти бо Президенти Точикистон дар вазъияте баргузор мегардад, ки ихтилофи назар миѐни кишвархои Осиѐи Маркази вучуд дорад ва пешгирикардани ояндаи давлати хамсояи мо Афгонистон имконнопазир гаштааст. Аз ин сафари Дмитрий Медведев чиро метавон интизор шуд?
-Албатта, ин мулокот дар доираи протокол сурат мегирад. Аз руи маълумоти ман хатто мулокоти чоргонаи Русия, Точикистон, Афгонистон ва Покистон низ дар назар дошта шудааст. Ман умед дорам, ки баъзе аз масъалаыои то ханўз бахсталаби дучониба халли худро меѐбанд. Президенти мо чонибдори густариши муносибатхост, рохбарони Русия хам дар хамин мавкеъ карор доранд.
-Ба фикри Шумо кадом масъалаыо мавриди мухокима карор мегиранд?
-Албатта, хамкорихои иктисоди, чалби сохибкорони Русия. Дар ин замина хамкори дар сохаи энергетика. Вохурие, ки доир мешавад, ба манфиати харду давлат хохад буд. Инчунин як масълаи дигаре, ки новобаста, аз рузномаи машваратхо, ба таври муттасил мухокима шаванда, ин масъалаи мухочирони мехнати ба шумор меравад. Тибки маълумоти омори шумораи мухочирони кори дар мавсими тобистон аз 600 то 1 милѐн нафар мерасад. Агар мушкилоти мавчудаи мухочирони кори барраси ва халл гардад, бар манфиати харду кишвар хохад буд.
-Мушкилоти мухочирони мехнати дар чист?
-Масъалаи бакайдгири, таъмини амнияти онхо, мухофизати онхо аз хар гуна равишхои миллатгарои ѐ экстремисти дар ин кишвар, суцуртаи тибби ва хал кардани нафакаи мухочирони мехнати. Билхоса, масъалаи нафака. Мухочирони мехнати харчанд, ки кор мекунанд, вале дар ягон фонди нафака ба кайд гирифта намешаванд. Синну солашон ба нафака расад хам, онхо аз имконоти нафакагири бархурдор намегарданд. Нафака он тараф истад, музди мехнати халолашонро баъзан гирифта наметавонанд. Хуб шуд, ки як хадамоти махсус дар назди Хукумат вобаста ба ин масъала таъсис доданд ва умед дорам, ки он зина ба зина ба халли ин мушкилот мусоидат мекунад.
-Шумо дар хусуси мухочирати мехнати харф задед. Имруз тенденсияи мухочират танхо хоси Русия нест. Он тамоми дунѐро фаро гирифтааст. Кишварыои ИМА, Аврупо, Канада, Чопон, Карѐи Чануби низ мавриди хамлаи мухочирони мехнати карор гирифтаанд. Чараѐни урбанизатсия, ба шахр рехтани дехот дар авч аст. Хатто дар Точикистони кучаки мо ин баръало намоѐн аст. То кадом андоза ин чараѐн мусбат аст ва чи омилыое хастанд, ки боиси авч гирифтани мухочират гаштанд. Алалхусус ба Русия?
-Решаи мухочирати мехнатиро дар замони Хукумати Шурави мебояд чуст. Чунки хар сол бо супориши Марказ нафарони зиѐде барои кор ба корхонаыои истехсолии се кишвари славяни фиристода мешуданд. Аз Точикистон хамасола 120-130 хазор чавонон ба ин кишвархо ба аскари фиристода мешуданд ва аксари онхо дар кисмхои харбии сохтмони хизмат мекарданд. Инчунин дар асоси супориши катъии марказ, омузишгоххои мо барои корхонахои Россия, Украина ва Белорусия даххо хазор коргарони техникиро, тайѐр намуда ба мухлати на кам аз се сол барои кор мефиристоданд ва ин раванди доими буд. Агар боз ба ин хазорхо нафар кормандони ба таври доими , дар хочагихои саноати -чангали Сибиру Шарки Дур,
ба таври «вахтави» дар сохахои нафту газ чустучуву истехсол кунандагонро зам намоем ва бо назардошти будубоши бидуни раводид ва бидуни ичозат барои кор, бакайдгири нафарони бе хисобу китоб берун аз Тоьикистон, ки дар худуди як кишвар будаву барои кору зиндаги бо хохиши худ, равандаро ба назар гирем, якин шумораашон аз якуним миллион нафар мегузарад.
Дар он замон, имтиѐзыои хуби конуни, барои модару кудак баыри афзоиши нуфузи ахоли, аз кабили «Кахрамон – Модар» ва гайра, амал мекарданд ва илова бар ин боз анъанахои милливу диниямон низ ба он мусоидат менамуданд. Дар чумхурихои маркази ба он нигох накарда, ки дар хар оила аз 1 – 2 фарзанд зиѐд таваллуд намешуд, бештарини корхонаыои саноати низ хамон чо сохта мешуд. Яъне, кувваи кори дар чумхурихои милли, чои кор дар чумхурихои маркази, истехсол мекарданд. Баъди пош хурдани Иттиходи Шурави вазъият комилан дигар шуд, риштахои ба хам пайванде, ки замоне ногусастани ба хисоб мерафтанд, аз хам гусаста гаштанд, корхонахои истехсоли ѐ заиф гаштанд, ѐ аз байн рафтанд. Чанги шахрванди боиси дах соли бесарусомонхо дар Точикистон гашт, заводу фабрикахо аз байн рафтанд. Ин хама мачбур сохт, ки дар як вакти муайян мардуми мо ба Россия ѐ Казокистон ба мухочирати мехнати бираванд. Сабаби ба ин кишвархо омадани онхо дар он аст, ки дар замони Шурави тарзи зиндагии ягона вучуд дошт, забони русиро мардум медонистанд, конунхо ба хам наздик буданд. Мардум ба ин чо омад, бо мехнати худ ризкашро ѐфт. Дар баробари ин, мухочирони мехнати дар ободонии Русия, пур кардани бучети он накши бузург доранд. Албатта, миѐни мухочирати мехнатии он давра ва имруз як фарк хаст: яке муташаккилу танзимшаванда буду дигаре гайримуташаккилу бенизом.
-Пас, ба назари Шумо ин чараѐн мусбист?
-Ба хаѐли ман , дар хама давру замон, барои «муздаке» донишу кувваи бозуи худро, барои рушди дигарон сарф кардани кавме аз ночорист, ночори бошад падидаи хубе несту пайомадхо дорад.
Биѐед, ба ин чараѐни фарогири чахон дар мисоли мухочирони мехнатии худамон ба Русия назар меандозем: аксари чавонон баробари канда шудан аз партаи мактаб ба Русия руй меоранд. Дар бораи ин кишвар, конунхояш, урфу одати мардумаш, тарзи зиндагии онхо, ба кучо рафтан, ба кадом кор машгул шудан комилан маълумот надоранд. Хануз тафаккурашон комилан шакл нагирифтааст, то хол даст аз домани модар набардошта, яъне холо дар мухити худи ба хаѐти мустакил нотайѐр, ба шахрхои калон чун Маскав, Санкт-Петербург, Екатеринбург, Новосибирск ва гайра меафтанд. Мувофикан берун аз тарбияи волидон мемонанд, ба огуши мухити куча меафтанд. Мухити ин куча хеле ашковар аст. Куввахои номатлуб онхоро ба доми хеш мекашанд. Махалбози, гурухбози, чиноятпешаги авч мегирад. Рузе нест, ки як нафар бо чурме, гунохе ба чиноят кашида нашавад, ѐ бегунохе кушта нагардад. Волидон низ андеша намекунанд, ки фарзандашонро ба кучо мефиристанд ва берун аз назорат мондани онхо чи окибатхо дорад. Хамватанони мо куллан боодобу мехнатдуст, кобилу хунарманд ва бе амалхои номатлуб, аз кабили майзадагиву сигоркашиянд. Аммо, пушида хам нест, ки баъзе аз ин чавонон ба корхои ношоиста, чинояткори даст мезананд. Ба ин васила на танхо худро бадном месозанд, балки обруи точикону кишварро коста мегардонанд. Дар ин чо куввахои зиддиточи ки ва мутаассифона дар байнашон хаммиллатонамон низ хастанд, ки чиноят ѐ кори ношоями як нохалафро ба кулли миллати точик нисбат дода, ба чахор тараф ва паи хам чор мезананд. Ин чо аз овардани далелхои зиѐди амалхои зишти бархе аз хамватанонамон худдори карда, танхо хаминро мегуям, ки дар чиноятхои нисбати хамватанонамон содиршаванда, аз чумла кушторхо, мутаасифона сахми худи хамватанон кам нест, яъне аз мост ки бар мост ва ин дар бисѐр холатыо, моро забонкутах низ мекунад, баъзан, чи тавре мегуянд, «агар туф кунем, туфамон ба руи худамон меафтад»…
Вакти истодагарона, талаб намудан, кушодан ва ба чавобгари кашидани чиноятхову чинояткорон, нисбати шахрвандонамон, ин амалхои хилофи конунии бархе нохалафонамонро, ба руямон мекашанд. Гарчанде мегуем, ки чинояткор, катъи назар аз миллату табаияат, бояд «мукофоти амал» гирад.
Онхое, ки синнашон ба чое расидааст, низ дар холати ногувор карор доранд: дар пири бенафака мемонанд ва фардо гиребони макомоти расмии Точикистонро мегиранд, ки нафакаи маро дех. Вале, на дафтарчаи мехнати доранду на собикаи кори. Дар бораи фардо имруз мебояд андеша кард, вагарна дер мешавад.
Барои хамин зарур аст, ки мухочирати мехнати ба низом дароварда шавад ва дар ин самт корхо рафта истодааст, ки мутаасифона, халли пурра ва неки он таныо аз як чониб вобаста нест.
-Барои ба танзим даровардани он аз чониби сафорат чи корыо ба анчом расонида мешавад?
-Танзими он дар заминаи барномахои давлати сурат мегирад. Холо дар заминаи донишкадахои оли ва техникии Точикистон дар хамдасти бо мутахассисони Русия мутахассисон тайѐр карда мешаванд. Филиали баъзе аз донишгоххои Русия дар Точикистон низ кушода шуданд.
Масъалаи мухочирон пайваста дар сатхи президентхои харду кишвар барраси мешавад. Дар се соли охир дар ду минтащаи Русия – Екатеринбург ва Уфа консулгарии генерали кушодем. Каблан хамватанони мо аз Сибир барои гирифтани як хуччат ба Маскав меомаданд. Холо шахрвандони мо метавонанд аз хизматрасонии консулгариамон дар шахрхои Екатеринбургу Уфа бахра бардоранд. Дар Калининград, Санкт-Петербург ва Карелия консулхои фахри фаъолият доранд.
-Овозахо атрофи низоъи диаспорахои точик хеле зиѐданд. То кадом андоза ин хакикат дорад ва сабаби он дар чист?
-Сабаб дар точикигарии мост. Дар натичаи кушишу захматхои 10 -12 солаи кулли фаъолони чамъиятхои точикистонихо, созмони умумироссиягие бо номи Иттиходи точикистонихои Русия ташкил шуда буд, ки мутаассифона, соли гузашта фаъолияташро Суди Олии Русия баст. Холо бошад, новобаста аз он, ки  ба он чи  муносибат дорад, фаъолияташ нек аст ѐ хайр, инро бояд корафтода бахо дихад, на рохгузару бозмондае, дар асоси конунхои Россия танхо ХЧУ «Мухочирони мехнатии точик» амал мекунад. Аммо дар вилоятхо хамон структурахо ва созмонхо аз дастгири бархурдоранд, ки дарчахорчубаи конунхои кишвари икомат амал мекунанд. Сафорат бо  хеч гунна чамъияти гайрилегали ѐ худэълонкарда (самопровозглашённый) хамкори карда наметавонад, бароямон проблемаыои мухочирони гайри легалиямон басанда аст. Гузашта аз ин, дар бисѐре аз минтакахо созмонхои бонуфузу обруманд ва ба дарди мухочиронамон мерасидаги, расман амалкунанда, ыамкориыои хуб дорем. Агар солыои 2007 – 2008, тавассути заымати фаъолони ьамъиятыо ва дастгирии сафорат, дар ыар вилоят, созмоныои шаыру ноыияыо муттаыид гашта як созмони вилоят= сохта шуда буд, аз солыои 2009 сар шуда то имр\з, дар ыар вилоят дар заминаи маыал 5-6 чунин созмоныо таъсис ѐфтаанд, ки дар назди мащомоти маыалу дигарон ба якдигарбадкун= машцуланд. Оѐ ин ба оныову ташкилотхояшон тавон мебахшад?
Барои мисол, дар худи Маскав соли 2007-ум 36 созмони тоьикистониѐн буд, ки оныо алъон дар ду созмон муттаыид гардонда шудаанд. Мутаассифона, солыои охир аз руи махал таксим кардани ташкилотхои ягонаи вилояти огоз шудааст. Онхо хамдигарро гуш намекунанд, ба макомоти расми хисобот намедиханд, аммо аз номи Точикистон сухан мегуянд ва фаъолият мекунанд. Дар сурати муттахид будани онхо мавкеи мухочирони точик устувор мегашт ва манфиатхои онхо химоя мегардид.
Хамин ки номи якеяшро ба неки гирифти, дар балои дигарияш мемони. Дар тамоми чорабиниыо, танхо у бояд ширкат варзаду бологузар бошад ва он рафтори оддии инсоние, ки бояд бо навбат ба кадри дигарон низ расид, барояшон бегона аст. Хамин ки, бо шахсони онхо «сиѐх» карда, гуфту гуе шавад, хатман, ба гуфти худашон «аз гушначашмон» дастгири меьчуянд ва мутаассифона онро меѐбанд ва тавассути онхо, нафаронеро, ба хотири «маблаггузории» сафар ѐ чизи дигаре барои иштирок, дар чорабинихои ватаниямон, ки тарики телевизион пахш мешавад, мебаранд. Дар Россия бошад, мардуме, ки  будани «ин бузургонро» медонад, инро дида, ыайрон мешаванд, ки ин на он кадар мусибатест, мусибат он аст, ки «макомоти огохи махал», бо забони жириновскихову багдасариянхо ва аз он болотар, домани ифлоси ин гурухи хурди нохалафро, ба тамоми мардуми мо бор кардани мешаванд. Хатто баъди овозаи бо маводи мухаддир ѐ дигар амалхои чинои сарукор доштанашон, касе аз тавсиягарони тавсифшуда намепурсем, ки чаро»?
-Мавчуд будани диаспорахо – созмонхо омили мусбат аст?
-Дар мачмуъ, бале. Президент дар як вохури дар Маскав бо онхо гуфтанд, ки баъзеи шумо барои химояи худ ва хешу таборатон созмон таъсис додед. Вокеан, ин холатхо хам чой доранд. Дар баробари ин, созмонхое хастанд, ки ба манфиати мардум кор мекунанд. Чанд вилояте хаст, ки рохбарони ташкилоти чамъиятиашон дар чояшон хастанд ва арзанда ва сазовори боварии мардуманд. Дар Челябинск як нафар точикро 11 сол боз сурог мекарданд, вале намеѐфтанд. Ба рохбари чамъиятии дар ончо буда- Рачабов Исломиддин мурочиат намудем.  Он шахсро дар муддати 1 мох, дар дохили чангал пайдо кард. Диаспорахои хуб фаъолияткунанда хам хастанд ва мутаасифона, точику Точикистонро бадномкунанда хам.
-Чи чиз водор мекунад, ки созмонхои зиѐди точикон таъсис ѐфтаанд ва барои раис шудан ракобат шадид аст?
-Хар як шахрванд хукуки таъсис додани созмон ѐ ташкилоти чамъиятии хамватанонро дорад. Конунхои Русия ба ин имкон медиханд. Рохбари вокеии диаспора будан хам хеч имтиѐзе надорад. Мо баъзан худамон бут метарошему ба он ибодат мекунем. Диаспора чист? Чанд нафар якчо шуданду созмонеро таъсис доданд. Мардум бояд донанд ва як бори дигар таъкид мекунам, ки мувофики конун рохбарони диаспорахо имтиѐзи зиѐде барои худашон надоранд, имтиѐзи ягонаи онхо, ин хамчун точики сохибмаком, бедор ва обруманде, ки хангоми зарурат аз хукукхои хамватанони ниѐзмандаш химоят карда метавонад ба шумор меравад.
Ба хотири осон намудани мушкилоти мардум, мо, аниктараш шуъбаи консулгарии сафорат, дар асоси пешниходи хаттии рохбарони чамъиятхо ба шахрвандон справка ва дигар хучатхои бозгашт тахт мекардем. Баъди ошкор шудани он, ки бархе аз «пешвоѐн» – и беинсофи «худи» мардумфиреби мекардаанд, яъне, маълумотнома (справка)- е, ки хамаги 200 рубл (чанде кабл 50 рубл) нарх дорад, онхо ба маблаци 4-5 ыазор рубл мефурушанд, шахрвандони кишвархои хамсояро чун шахрвандони Тохикистон пешниход намуда, хуччатхои калбакии буду бошро дар Русия тахия мекунанд ва ба мухочирон мефурушанд, ки онхо дар боздошти аввалин аз чониби кормандони политсия ба хабс гирифта мешаванд, аз «хизмати» бархеи онхо даст кашидем ва бо онхо душман шуда, ба «кахрамонхо» – и маколахои дархости мубаддал гаштем. Мутаассифона ва ѐ хушбахтона бошад, намедонам, дар замони мо, барои иьрои ыама гуна амал, «мардикор» – хо ѐфт мешаванд. Вагарна чи тавр метавон гуфт, ки Шурои чамъиятии назди Сафорати Точикистонро, ки барои кумаки корафтодагоне ва на танхо мухочирони мехнати, аз Ватан низ, барои табобати худу наздиконашон ѐ ичрои коре дар сохахои илму фарханг, ѐрии хукуки ва гайра ташкил ѐфта аст, ба мукобили касе ѐ созмоне арзѐби намоянд. Инро ба вичдони худи онхо хавола намуда, чанд сухан оид ба Созмони чамъиятии назди сафорат мегуям: Кариб, ки хар руз нафаре ба сафорат, барои ичрои корхои каблан зикр шуда, мурочиат мекунад ва барои ичрои дархостхои бисѐри онхо мо масъул хам нестем. Аммо наметавонем ба он кас бигуем, ки ин кори мо несту, худат медониву проблемаат, зеро ки у бо умеде аз рохи дур ба ин чо омадааст ѐ аз кадом як гушаи Ватан бо сафорат телефони тамос гирифтааст. Махз барои ичрои мушкилоти онхо аз чумлаи шахсиятхои дар ин кишвар бонуфуз аз шумори хамватанони мо, олимони машхури сохахои тиб, марказыои илми, донишгоххо, рохбарони созмонхои чамъиятии точикони вилоятыо, ки дар асоси конун фаъолият намуда сохиби обруву нуфуз дар вилоятыои ин кишваранд бо хохиши сафоратихо, ба он шомил шударо, ки хар руз, мушкилоти чандин хамватани ба сафорат, мурочиаткунандаро хамчун мардони асилу номуси милли дошта, як Шурои чамъиятро дар назди Сафорат таъсис диыем, ки хадаф аз он ки маки тибби ва хукуки ба шахрвандони ниѐзманди кишварамон аст. Бояд гуфт, ки дар байнашон профессор Одинаева Ниссо Чумъаевна- доктори фанни тиб, ки миѐни кормандону масъулини макомоти тиббии Россия макоми хоса дорад (фарзанди нависандаи машхури точик Чумъа Одина, ки барои хакгуиву хакчуи, бо ахли оилааш, берун аз Точикистон дар кишвари Ставрополи Россия ба сар мебурд), низ хаст, ки аз хар гуна мард, камие надорад.
Онхо, яке барои хамдиѐронамонро арзонтар ѐ бемузд ва дар бисѐр холат мумкин аз хисоби худ табобат намудан, дигаре барои, халл намудани мушкилоти корафтодагонамон дар сохахои дигари макомотхои ин кишвар, мусоидат мекунанд. Ба наздики, кадом як «каламкаше», навиштааст, ки гуиѐ сафорат, дар атрофаш таныо, «одамони худиро» чамъ кардааст. Аввал ин ки тамоми мардуми Точикистон барои ман худианд ва аз онхо дида худитаре бароям умуман вучуд надорад, боки хама шиносхои хуб ѐ хайранду то дарачае муввакати. Дуввум ин ки, тавассути кушишхои Вазорати корхои хоричии кишвар, холо дар сафорат кормандони болаѐкат, аз тамоми минтакаыои мамлакат, машгули коранд. Яъне дар симои сафорат, имруз «нусхаи (макети) хурди» чомеаи Точикистон дида мешавад.

Агар аъзоѐни «Шуро», дар назар бошад, ман оид ба як нафарашон дар боло гуфтам, вале аз сабаби махдудияти имконияти маводхои чопи, боки бо шахсият ва аз кучо будани хамаи онхо, тавассути сайти сафорат ошно шавед. Агар дар замирам заррае падидаи махалгароии миллаткуш вучуд медошт, ба кавли русхо баъзеоо «из грязи в князи» намебаромаданд.
Бояд гуям, ки корхои мо бе камбуди нест, аз чумла дар кадом як гушаи ин кишвари, ба кавле «нопайдоканор», бо нафаре ходисае рух дихад, на хама ващт ва сари вакт хабар медиханд, ки ин барои аз чониби сафорат чора андешидан, асоситарин чиз аст. Баъди он, ки бе шохид ѐ шохидони сохта, аз соддаги ѐ забонро надонистани ин ѐ он нафар истифода бурда парвандаро банду баст карданд, аллакай, дер мешавад. Мо дар ин кор бо макомоти хифзи хукуки кишвари икомат, мушкилотхо дорем ва онхоро тадричан халл менамоем. Вале, худи хамватанонамон, бояд хангоми чунин холатхо, кушиш намоянд, ки кабл аз хама аз он сафорат ѐ дигар намояндагони расмии давлатамонро дар чараѐн гузоранд,- фарк надорад хадамоти мухочират, намояндахои рохи охан, наклиѐти хавои, тичорати, бонк ѐ барки точик ва гайра, муыим аз Тоьикистон будани онхост. Камбудии дигар ва асосии мо дар он аст, ки хукуки на хамаи корхои кардаамонро, дагдага карданро дорем ва маблаги махсус барои аз кишварамон дархост кардани каламкашони «обу ранг дех»- ро дар ихтиѐр надорем ва барои ин эхтиѐч хам.
Дар фароварди сухан бояд гуфт, ки барои хар як инсони солим, шиканча дидан ѐ Худо накунад фавтидну кушта шудани, хатто як нафар хаммисли худаш мусибати шахси аст. Барои холати токатфарсо доштани бархе, аз хамватанонамон, дар ин чо, масъулиятро аз зимаи Сафорат ва дигар намояндагиыои расмии кишварамон, гирифтани нестам. Вале чанд харф, дар бораи муносибати носазои миллатгарову сартарошидахо ва натаныо онхо, хаминро гуфтаниям, ки чунин амалхои вахшигари таныо алайхи точикон нест, балки дар бисѐр холат, ин амалхо нисбати шахрвандони махалли, ки чун мо, симои фарккунада доранд, раво дида мешавад. Тавасути васоити ахбори омма, дар сатххои гуногун, сиѐсати кишвархои Гарб, оиди «аз хад зиѐд» додани хукукхои баробар ба мухочирон ва бахусус мусулмонон, шадидан танкид карда мешавад, ки он низ, аллакай дар он чойхо «натича» дода истодааст.
Ба фикрам ин падидахои номатлуби доманадори глобали, хали услубиро, дар макомотхои дигарро талаб мекунад, ки аз салохияти Сафорате ѐ кишваре берун аст.
-Мо дар арафаи чашни Истиклолият карор дорем. Барои сулху субот ва оштии милли дар Точикистон Шумо накши бузург доред, ки инро хурду бузурги чомеаи мо хуб медонанд. Дар ин рузхо чи таманниѐте ба хамватанон доред?
Бо тамоми бурду бохташ, точикам фахри ман аст,
Хираду фарханги волояш, хама бахри ман аст.
Илми Сино медихад бар одамон оби хаѐт,
Сабзиши боки хирад аз катраи нахри ман аст.
Гар ба садхо лафзи дунѐ шеърыо бишнидаам,
Лек шеъри Рудаки, дар ин миѐн чахри ман аст.
Хеч кас коре надорад бар дарахти бесамар,
Сангборон бар сари хар нахли пурбахри ман аст.
Бар аруси бахти худ бегона бурд аз мо чихоз,
Бар аруси бахти Механ мехри ман махри ман аст.

То набинам миллатамро сарчамъу шодком,
Точу тахту айшу ишрат, ин хама захри ман аст.
Чахли таърих кард махдуд марзу бумашро, вале
Хар кучо ояд садои хамзабон, шахри ман аст.
с.1993.
-Мардуми мо, ба тамоми бузургияш нигох накарда, дар тули таърих, аз дасти хиѐнати худихои худхоху бехирад ва бегонагони зираку бенишон, рузхои баду беадолатихои зиѐдеро дидааст ва имруз , арзандаи зиндагии сазовору адолатпеша аст. Барои хамин хам, ба хамватанонамон Ватани ободу зиндагии арзанда орзу дорам. Зеро, агар Ватан ободу тавоно набошад, зери дастур ва ба манфиати дигарон умр ба сар мебарем, ки окибаташ парокандагист ва таърихи талхи мо дар тули ѐздах аср, аз ин гувохи медихад, набудани зиндагии сазовор бошад, монеаест барои Ватани тавоно доштан. Аз ин ру, «Пояндагии Точикистон мукаддасоти мост!», бояд шиори хар як сохибватан бошад.
Истиклолияти давлатии 20 – сола, мубораки хар яки шумо бошад!
Ш. ХАМДАМПУР.